پهنه‌بندی خطر سیلاب شهری با استفاده از GIS و فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی (مطالعۀ موردی: تهران)

Authors

  • اسماعیل صالحی دانشیار گروه برنامه ریزی، مدیریت و آموزش محیط زیست دانشگاه تهران
  • محمد رضا فرزاد بهتاش دکتری شهرسازی، مدیر مطالعات معماری، شهرسازی و امور بحران، مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران
  • یوسف رفیعی دانشجوی دکتری برنامه ریزی محیط زیست دانشگاه تهران
Abstract:

شتاب شهرنشینی و روند رو به گسترش گرمایش جهانی اهمیت پرداختن به مسئلة سیلاب‌های شهری را بیش از پیش نمایان می‌کند. تهران به‌تازگی تحت تأثیر سیلاب و خسارت‌های ناشی از آن قرار گرفته است. بارندگی با شدت بالا و رشد و توسعة بی‌رویة شهر و شبکة ناکارآمد زهکشی از دلایل اصلی این امر به شمار می‌روند. این تحقیق رویکرد کارآمدی را در ارزیابی خطر سیل تهران به کار می‌گیرد. هدف این مطالعه توسعة پهنه‌بندی خطر سیل شهری بر پایۀ آنالیز تصمیم‌گیری چندمعیاره و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) است‌‌. این مدل با استفاده از 5 معیار فاصله از شبکة زهکشی، تجمع جریان، شیب، ارتفاع و اراضی ساخته‌شده و ساخته‌نشده توسعه یافت. از روش ‌فرایندتحلیلسلسلهمراتبی فازی (Fuzzy AHP) باکلی به‌مثابة یکی از کارآمدترین سیستم‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره استفاده شد. در این روش برای مقایسة زوجی گزینه‌ها از اعداد فازی و برای به دست آوردن وزن‌ها و ارجحیت‌‌ها از روش میانگین‌‌گیری هندسی استفاده می‌شود، زیرا به سادگی به حالت فازی قابل تعمیم است. نقشۀ خطر نهایی با اعمال وزن‌های معیار‌ها و هر یک از طبقه‌های آن‌ها در GIS به دست آمد. نقشۀ خطر سیل شهری نشان می‌‌دهد که آبراهه‌ها و حریم آن‌ها، همچنین نواحی مرکزی تا جنوب شهر بیشترین پتانسیل را برای سیل‌خیزی دارند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پهنه بندی خطر سیلاب شهری با استفاده از gis و فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی (مطالعۀ موردی: تهران)

شتاب شهرنشینی و روند رو به گسترش گرمایش جهانی اهمیت پرداختن به مسئلة سیلاب های شهری را بیش از پیش نمایان می کند. تهران به تازگی تحت تأثیر سیلاب و خسارت های ناشی از آن قرار گرفته است. بارندگی با شدت بالا و رشد و توسعة بی رویة شهر و شبکة ناکارآمد زهکشی از دلایل اصلی این امر به شمار می روند. این تحقیق رویکرد کارآمدی را در ارزیابی خطر سیل تهران به کار می گیرد. هدف این مطالعه توسعة پهنه بندی خطر سیل...

full text

تهیه نقشه خطرپذیری سیلاب در حوزه آبخیز شهری نور با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی و منطق فازی

The maps of potential flooding areas can be the appropriate tool for urban planning in the future. In this research, potential flooding areas criteria viz. the urban land use, distance of river, elevation, slope and ground water level were considered. The weight of decision criteria were evaluated by paired comparison matrix. The final potential flooding map was divided to five different risk c...

full text

مکان‌یابی محل ساخت پل با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و منطق فازی در GIS

  The selection of proper bridge sites across a river depends on many factors such as economic, transportation and geomorphology. In this paper, the best sites for bridge building are identified in a case study by using analytical hierarchy process (AHP) and fuzzy logic in GIS environment. First, the river is divided into a number of segments based on the similar characteristics, each of which ...

full text

تهیه نقشه خطر سیلاب شهر نور با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی و منطق فازی

نقشه های پتانسیل سیل خیزی می توانند ابزار مناسبی برای برنامه ریزی های شهری در آینده باشند. در این تحقیق معیارهای تعیین مناطق مستعد سیلاب شامل کاربری اراضی شهری، فاصله از رودخانه، ارتفاع از سطح دریا، مقدار شیب و فاصله از سطح ایستابی آب زیرزمینی در نظر گرفته شد. وزن معیارهای تصمیم گیری بر اساس ماتریس مقایسه زوجی محاسبه گردید. نقشه نهایی پتانسیل سیل-خیزی به پنج کلاس مختلف از نظر خطرپذیری سیلاب تقس...

15 صفحه اول

پهنهبندی زراعی- بوم‌شناختی اراضی کشاورزی استان گلستان جهت کشت کلزا با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و فرایند تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی (AHP)

به‌منظور پهنه‌بندی زراعی- بوم‌شناختی اراضی کشاورزی کنونی استان گلستان جهت کشت کلزا، از سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) و فرایند سلسله مراتبی (AHP) جهت انطباق نیازمندی‌های محیطی گیاه زراعی با خصوصیات اراضی استفاده شد. ابتدا نیازهای زراعی- بوم‌شناختی کلزا با استفاده از منابع علمی تعیین، درجه‌بندی و سپس نقشه‌های موضوعی مورد نیاز تهیه شد. کار طبقه‌بندی و رتبه‌بندی هر لایه با توجه به روش محدودیت ساده ...

full text

پهنه‌بندی اراضی مستعد پخش سیلاب با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی فازی(مطالعه موردی: جنوب دشت کاشان)

Shortage of rainfall and also relatively high intensity precipitations in short-term are characteristics of arid regions of the world, such as central of Iran. Studies have indicated that massive flooding causes great loss of life and properties every year. Also, Water scarcity in arid and semiarid regions of the world will cause fragile living conditions in these areas. Therefore, it is needed...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 39  issue 3

pages  179- 188

publication date 2013-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023